یکی از جفاهایی که در این چند ساله بر صنعت لوازم خانگی وارد شده است موضوع کنترل قیمت ها با دستور بوده است/ سهم کیک کالای قاچاق از بازار این صنعت رقمی بالغ بر ۱.۵ میلیارد دلار برآورد شده است قطعا شبکه های مافیایی بزرگی از قاچاق کالا سود می برند/ تولیدکنندگان لوازم خانگی داخلی ظرفیت تولید بیش از ۲ برابر نیاز بازار داخلی را دارند/ با تزریق منابع به تولید کننده، خود به خود فضای رکود بازار شکسته خواهد شد/ تعدد نهادها و سازمان های تصمیم گیر و موثر بر روند صنعت لوازم خانگی یکی از مشکلات بزرگ این صنعت است/ مراودات مالی و عبور از تحریم های موجود یکی از اساسی ترین و بزرگ ترین سدراه های امر صادرات برای محصولات لوازم خانگی است

لطفاً نظرتان را راجع به قیمت گذاری دستوری و آثار آن بر تولید لوازم خانگی بیان فرمایید

یکی از بزرگترین جفاهایی که در این چند ساله بر صنعت لوازم خانگی و شاید برخی دیگر از صنایع وارد شده است، موضوع کنترل قیمت ها با دستور بوده است. چیزی که به تعبیری از آن به عنوان قیمت گذاری دستوری می شود نام برد. موضوعی که به هیچ عنوان در علم اقتصاد و در هیچ کجای دنیای پیشرفته امروز مصداقی مشابه از آن دیده نمی شود. هر زمان که دولت ها به جای نظارت و کنترل بازار به سمت و سوی دخالت و دستوری کردن شرایط حرکت کرده اند، چیزی جز رکود و کاهش کیفیت و توسعه را شاهد نبوده ایم.

نظر جنابعالی در رابطه با آثار کالای قاچاق در حوزه تولید لوازم خانگی داخلی چیست

در بازار ایران و اقتصاد لوازم خانگی به استناد صاحبنظران و دولتمردان ، سهم کیک کالای قاچاق از بازار این صنعت رقمی بالغ بر ۱.۵ میلیارد دلار برآورد شده است. با فرض اینکه این عدد صحیح باشد و با احتساب ارزش ۶ میلیارد دلاری این صنعت در کشور به عبارتی حداقل ۲۵% سهم بازار کشور را کالای قاچاق تصرف کرده. حال اینکه ظرفیت خطوط نصب شده و موجود در کشور و حتی فعال در کشور قابلیت تولید بیش از ۲ برابر ظرفیت نیاز تولیدی کشور را شامل میشود. با این توضیحات عملاً وجود کالای قاچاق و عدم رسیدگی و کنترل این معلول که ناشی از تصمیمات اشتباه است، منجر به این خواهد شد که هواره یک چهارم تولیدات شما در معرض تهدید کالاهایی است که در حال عرضه در کشور بوده و هیچگونه عوارض و مالیاتی را به خزانه دولت نه تنها پرداخت نمی کند، بلکه در حال مصرف منابع مستقیمی است که باید به سمت تولید روانه شده و سرعت چرخ تولید را افزایش دهد. به عبارتی هر روز که به این پدیده توجه نشود، سهم کیک مربوط به تولیدات داخلی و قانونی در حال کوچکتر شدن خواهد بود.

در مورد آسیب های کالای قاچاق و تقلبی به تولید لوازم خانگی توضیح بفرمایید

آسیب های ناشی از کالای قاچاق در چند بعد قابل رسیدگی است. اول بی اعتمادی مصرف کننده به کالای ساخت داخل، چرا که همواره وجود کالای قاچاقی که در شرایط نابرابر در مقابل کالای تولید داخل در یک مکان عرضه میشود، به خریدار این باور را القا میکند که چرا کالای داخل قیمتی بالاتر یا حتی برابر با کالای خارجی قاچاق دارد. دوم اینکه کالای قاچاق بدون پشتوانه گارانتی و خدمات است و با اسم بیمه نامه یا تعویض بدون قید شرط عملاً فضای رقابتی نابرابر را ، متشنج تر نیز خواهد کرد. با خرید کالای قاچاق توسط مصرف کننده، منابع مالی کشور که باید به سمت تولید سرازیر شود، به سمت شبکه های بزرگ و مافیایی قاچاق تغییر مسیر داده و به حجم پولهای کثیفی که در این شبکه ها با واردات کالای قاچاق تبدیل به پول تمیز میشوند نیز کمک میکند. همه اینها در خصوص کالای قاچاق با کیفیت بود. حال اگر کالای قاچاق کم کیفیت هم در این چرخه محسوب کنیم که مقدارش نیز کم نمیباشد، از حوادث ایمنی و دیگر موضوعات فنی و اقتصادی هم باید صحبت کرد.

راهکارهای جنابعالی برای گذر از دوره رکورد در صنعت لوازم خانگی چیست

راهکار گذر از این شرایط، افزایش تولید با حمایت واقعی از تولید کننده است. تامین منابع مالی برای سرمایه درگردش و تامین ارز مناسب و به موقع برای تامین قطعات و اجزایی است که نیاز خطوط تولید است. از طرفی بازسازی و بروز رسانی ماشین آلات تولید که در طول این چند سال مستهلک و فرسوده شده اند نیز کمک به ارتقاء سطح کیفی محصولات و رونق بازار نیز خواهد کرد. در یک جمله شاید باید گفت ، چنانچه جمایت واقعی از تولید کننده به جای واسطه های شبکه عرضه صورت گیرد، عملا رونقی واقعی را برای این صنعت شاهد خواهیم بود. تزریق منابع به تولید کننده برای کاهش قیمت تمام شده و تولید بیشتر، به جای پرداخت مستقیم به مصرف کننده نیز می تواند به رونق تولید و بازار کمک نماید. البته که تحریک تقاضا یکی از معضلاتی است که امروزه با وجود تورم بالای جامعه شاید منجر به این شود که مصرف کننده نهایی ترغیب بیشتری برای مراجعه به خرید داشته باشد. مجدد عرض میکنم با تزریق منابع به تولید کننده، خود به خود انگیزه لازم برای مصرف کننده از سوی فروشندگان و تولیدکنندگان طرح ریزی خواهد شد.

نظر خود را در مورد موانع و مشکلات تولید لوازم خانگی همراه با راهکارهای پیشنهادی بیان فرمایید

دخالت مستقیم دولت در فرآیند تولید به دلیل اینکه قصد دارد وضعیت را ساماندهی کرده و بهبود ببخشد در حالیکه هیچ برنامه جامعی را برای این صنعت برای چشم انداز کوتاه مدت و میان مدت و بلند مدت در جامعه و کشور تدوین نکرده ایم. وقتی در برنامه هفتم کشور حتی یک پاراگراف کوتاه برای این صنعت که به عنوان دومین صنعت پیشران کشور از آن یاد میشود و میزان اشتغالی مثال زدنی را با کمترین سرمایه گذاری در کشور به خود اختصاص داده است، شاهد هستیم، چطور می خواهیم موانع و مشکلات را رفع کنیم. تعدد نهادها و سازمان های تصمیم گیر و موثر بر روند این صنعت همچون بیمه، دارایی، گمرک و امثالهم همه و همه موانعی هستند که بجای حمایت از تولید، همچون عوارضی های مستقر در بزرگراه ها فقط بدنبال اخذ عوارض های سهم خود هستند. پیشنهاد میکنم ضمن تدوین یک برنامه جامع و سند چشم انداز کاربردی برای این صنعت که با مشارکت همه ارکان موثر در این فرآیند تبیین میگردد، اهتمام ویژه ای بورزیم که به این سند هم پایبند بمانیم و اکر بخشنامه ای مقرر است صادر شود، از این سند راهبردی به عنوان مرجع ، تبعیت نماییم.

راهکارهای پیشنهادی جایگزین برای تامین سرمایه ثابت و سرمایه در گردش بنگاه های تولیدی لوازم خانگی از نظر جنابعالی چیست

هر وقت سرمایه گذاری در بخش صنعتی و تولید در این کشور برای صاحب سرمایه خرد و کلان سودآور تنظیم شود، به خودی خود به جای سفته بازی و هجوم سرمایه های آزاد به سمت بازار ارز و طلا و خودرو ….. ، به سمت تولید گسیل خواهد شد. از طرفی انتظار همه ما این است که بانک ها به جای بنگاه داری و شرکت داری ، وظیفه ذاتی بانکداری خود را عمل کرده و از تولید حمایت کنند و به منابع خود را به سمت صرفاً تجارت صرف هدایت ننمایند. شاید ایجاد یک بانک تخصصی بتواند کمک حال این مساله باشد.

چالش های کمبود نیروی انسانی متخصص در صنعت لوازم خانگی به همراه راهکارهای پیشنهادی برای رفع این نقیصه را بیان فرمایید

موضوع نیروی انسانی یک مساله جهانشمول است و صرفا مربوط به ایران و این صنعت نمی شود. جوان ایرانی امروز با توجه به شرایط اقتصادی و تورم جاری ، شاید حاضر نباشد با یک زندگی کارمندی برنامه خود را برای آینده زندگی اش برنامه ریزی نماید. چرا که دوره امید به خانه دار شدن و داشتن حداقل امکانات اولیه همچون منزل و ماشین با حقوق و مزایای متعارف امروز به جند دهه رسیده است. لذا فارغ از سیاست های کلانی که باید در سطح کل جامعه اتخاذ شود، رویکرد مدرک گرایی و مدرک محور بودن قبل از ورود به بازار کار باید دچار یک دگردیسی اساسی شود. شاید باید تعریف نمود که ایجادهنرستان های تخصصی در این صنعت با تضمین بورسیه شدن فارغ التحصیلان این مراکز و جذب آنها در کارخانجات صاحب این مراکز، یکی از راهکارهای تولید نیرو کار مولد و آینده دار باشد.

لطفاً نظرتان را در خصوص آثار و ضرورت ایجاد واحدهای تحقیق و توسعه در واحد های تولیدی لوازم خانگی بیان فرمایید

تحقیق و توسعه جز لاینفک یک صنعت رو به رشد و زنده است. ولی ایجاد واحدهای تحقیق و توسعه با نیاز سرمایه گذاری لازم در این واحد، جهت تحقق واقعی اهدافی که در هر واحد R&D باید شاهد باشیم، شاید منجر به این شود که الان شاهد هستیم برای مثلاً یک محصول شوینده بیش از ۲۰ کارخانه بزرگ تولیدی داریم که تقریبا همه مشابه هم محصول تولید کرده و تفاوت آنچنانی در خروجی محصولاتشان نمی بینیم. لذا ضمن الزام وجود واحد های تحقیق و توسعه محصول در هر واحد تولیدی ، به نظرم باید مراکزی تخصصی برای طراحی و توسعه محصولات لوازم خانگی ایجاد شود که با سرمایه و سفارش شرکت های تولید کننده و سازنده به صورت مشترک ایجاد شوند و به صورت سفارشی اقدام به بررسی ، تحقیق و توسعه محصولات کارخانه سفارش دهنده اقدام نمایند.

الزامات توسعه صادرات لوازم خانگی از نظر جنابعالی چیست؟ توضیح بفرمایید

در صادرات لازم است که بدواً بازارسازی ایجاد شود. برند سازی در کشور مقصد صورت گرفته باشد. مزیت صادراتی برای محصول و برند شما پدیدار شده باشد و از همه مهم تر، امکان درج ساخت ایران برای کالای شما در کشور مقصد ، یک مزیت رقابتی بوده و کالای شما با این شاخصه ها ، قابل رقابت با نمونه مشابه خود باشند. از طرفی شما نیاز دارید که حتما به بحث خدمات پس از فروش برای کالای خود توجه ویژه ای کرده باشید. دوام و تنوع و فرم محصول شما با بازار مقصد همخوانی لازم داشته باشد. همه اینها گام های ابتدایی یک تجارت خارجی را تشکیل میدهند. ولی از همه مهم تر، تداوم و حفط کیفیت و ارتقاء آن در طول سالیان فعالیت با کشور مقصد را نیز می طلبد. از همه این موضوعات اگر بتوانیم عبور کنیم، مراودات مالی و عبور از تحریم های موجود به عنوان یکی از اساسی ترین و بزرگ ترین سد-راه های امر صادرات برای محصولات لوازم خانگی ما خواهد بود. در مواردی نیز لازم است از سوی دولت ها تعرفه های ترجیحی و الزامات سیاسی برای تقویت این مساله تدارک و تنظیم شود که باز نیازمند تبیین یک نقشه راه صنعتی-تجاری ملی است.

مسائل تولیدکنندگان لوازم خانگی در تامین مواد اولیه را به همراه راهکارهای پیشنهادی تشریح فرمایید

وجود انحصار در توزیع برخی مواد اولیه همچون مواد پتروشیمی و ورق های فولادی و همچنین عدم ثبات کیفیت و قیمت این مواد همواره یکی از معضلات تولید کنندگان بوده است. به این مساله عدم رعایت عدالت توزیع و عرضه نا همگن در بورس و بازار آزاد نیز به دیگر مشکلات تولید کنندگان اضافه میگردد. پیشنهاد میگردد امکان تامین یا به خود تولید کننده واگذار شود یا اینکه دخالت های دولتی و ایجاد رانت و انحصار ایجاد شده برای عرضه کنندگان این اقلام برچیده شود. هر زمان که شما خود را در بازار خرید یا فروش یکه و تنها ببینید ، قطع به یقین آنگاه است که رانت و فساد آغاز خواهد شد.

مشکلات مبتلا به تولیدکنندگان لوازم خانگی در تخصیص و تامین ارز برای واردات مواد اولیه و قطعات تولیدی را به همراه راهکارهای پیشنهادی تبیین فرمایید

همه میدانیم که کشور در جنگ اقتصادی است و با توجه به محدودیت های ارزی، تخصیص آن با محدودیت هایی روبرو است و باید عرضه آن با کنترل باشد. ولی وقتی میبینیم ارز مورد نیاز تولید به بخش های غیر مولد تخصیص داده شده یا برای واردات کالاهای غیر اساسی و لوکس اختصاص می یابد، از طرفی دیگر بخشی از نیاز ارزی این صنعت که براساس قانون ناصحیح میبایست از طریق دفاتر غیرتخصصی دیگری بررسی شود، دقیقاً زمانی است که شما با کمبود ارز برای واردات قطعاتی از نیاز خود مواجه می شوید که قبلا شرکتی دیگر تمام آن سهمیه را بلعیده و شما باید اندرخم صف انتظار تخصیص بمانید و خطوط تولید شما با کمترین ظرفیت ممکنه تولید نمایند یا متوقف شوند. تمرکز برنامه ریزی ارزی در دفتر تخصصی لوازم خانگی و پذیرش مسئولیت تقسیم این ارز از سوی سک مرجع در وزارت صمت ، حداقل این امکان را میدهد که تمام ارز مورد نیاز این صنعت صرفا در این بخش عرضه و رصد خواهد شد تا حداقل مشکلی برای تداوم تولید و توقف خطوط را در پی نداشته باشد.

آثار تحریم بر تولید لوازم خانگی را تشریح و راهکارهای خود را در مواجهه با آن بیان فرمایید

تحریم های ناجوانمردانه اقتصادی بزرگترین حسنی که برای این صنعت داشت، منجر به فعال شدن ظرفیت های خالی منصوبه در کشور شد. همچنین باعث شد تا از حالت واردات محصول و صرفاً مونتاژ کاری به سمت ایجاد عمق برای تولیدات حرکاتی بسیار بزرگ و مهم شکل گیرد. البته تاثیرات منفی بزرگی هم داشت. نرخ تغییر و توسعه لوازم خانگی با نزخ تغییرات و تکنولوژی های روز دنیا کمی عقب ماند. همچنین انتقال تکنولوژی های روز دنیا و استفاده از برخی تجهیزات و ماشین آلات روز دنیا در بالابردن بهره وری و کیفیت را با مشکلات بسیار مواجه کرده است. از طرفی انتظار میرفت در صورت نبود تحریم ها ، شرکت های بزرگ دنیا با توجه به پتانسیل های کشور، اقدام به سرمایه گذاری مشترک و استفاده از ایران به عنوان هاب ممنطقه اقدام نمایند، که متایفانه این مهم محقق نگردید. یقینا باید این سد بزرگ برداشته شود و تعاملات تکنولوژی و فنی با دنیای امروز سهل و آسان شود ولی این مهم باید با حفظ اقتدار و زاویه گفتمان برد-برد که منجر به سرمایه گذاری مشترک و انتقال تکنولوژی باشد شکل یابد